ئەسىرنى تەبرىکلەش ۋە مۈڭگۈز یالغان

بەھماننىڭ 10-کۈنى ئۆتکۈزۈلگەن ئەسىرنى تەبرىکلەش پائالىیىتى دۇنیا مىقیاسىدا خاتىرىلىنىۋاتىدۇ. ئەمما ئۇنىڭدا پاکىتلارنىڭ ھەممىسى بۇرۇلدى: بىرىنچىدىن ، تەبرىکلەش زوروئاستىر دىنىدىن بىر ئەسىر بۇرۇن ، ئىککىنچىدىن ، ئىرانلىقلار زوروئاستىر ئەمەس ، بەلکى قۇیاشقا چوقۇنغۇچىلار ئىدى: پەقەت ساسانىیلار دەۋرىنىڭ ئاخىرىدا ، ئىسلام دىنىغا قارشى تۇرۇش ئۈچۈن ، زوروئاستىر سوت مەھکىمىسىگە کىردىمۇ؟ . ئۇنداق بولمایدىکەن ، کىشىلەر یەنىلا یۇلتۇزغا چوقۇنغۇچىلار بولۇپ ، ئۇلارنىڭ ئاھۋاز ۋە ئىراقتىکى قالدۇقلىرى مىنای خەلقى (سابىن) دەپ ئاتالغان. ئۇلار ھەتتا ئىسلام سىمۋولىغا قارشى تۇرۇش ئۈچۈن چېچىنى قۇلىقىغا قەدەر ئۆستۈرۈشکە بۇیرۇدى. شۇڭلاشقا قۇلاق چېچى داڭق چىقارغان: ئۇنىڭ ئەرەبچە ئىسمى Magus. بۈگۈنکى زوروئاستىر دىنىمۇ ئىسلامغا قارشى ئوخشاش قارشىلىقنى ئېلىپ کېلىدۇ. تەپسىلىی تەکشۈرۈشلەردىن قارىغاندا ، ئادەم ئەلەیھىسسالامنىڭ بالىلىرىنىڭ سانى یۈز ئادەمگە یەتکەندە ، ئۇلار شۇ کۈنىنى تەبرىکلىگەن. ئەمما تارىخنى بۇرمىلایدىغانلار ، ئۇنى سېتىۋالمایسىز! کىیومارت یاکى پىسدادىیان دېدى. قانداقلا بولمىسۇن ، بىر نەرسە ئېنىق: ئۇ زوروئاستېردىن بىر ئەسىر بۇرۇن تەبرىکلەنگەن. شۇڭلاشقا ، بەزى کىشىلەر ئۇنى نادانلىق سەۋەبىدىن یاکى زوروئاستىر دىنى دەپ قارایدۇ ، یاکى ئۇ ئاغدۇرمىچىلىق ئىدىیىسى: ئۇلار ئۇ یەردە ئىسلامغا قارشى بىر مەیدان ئاچماقچى. زاراتۇسترانىڭ ئۆزى نامەلۇم: ئۇ قەیەردە ، قایسى یىلى تۇغۇلغان. ئۇنىڭ یۇرتى ئەزەربەیجان ، سىستان ، تاجىکىستان ۋە ئافغانىستان. ئۇنىڭ یارىتىلغان ۋاقتى ئەڭ کۆپ بولغاندا 5 مىڭ یىل بۇرۇن. شۇڭلاشقا ، بىز قانداق قىلىپ بۇ ئەسىرنى تەبرىکلەشنى زوروئاستىر دەپ قارایمىز. بەزى تارىخچىلار ئۇنى نوۋرۇزدىن ئىلگىرىمۇ یارىتىلغان دەپ قارایدۇ. نوۋرۇزمۇ زوروئاستىر ئەمەس. ھەمدە زوروئاستىیاندىن ئىلگىرى ئادەتلەنگەن. ئىشنىڭ ھەقىقىتى بۇ تەبرىکلەش پائالىیەتلىرىنىڭ ھەممىسىنى خۇدا بۇیرۇغان. ئەمما بەزىلەر: تاسادىپىی! یاکى پایدىلىنىش پۇرسىتى. ئۇلار پىسدادىیىلىکلەرنىڭ ئۆزىگە زىت ئىکەنلىکىنى ئېیتىدۇ: ئۇلار ئوتنى بایقىدى. ئۇلار ئۇنى تاسادىپىی داۋاملاشتۇردى ۋە: کۈتۈنۈش ئوتى یاکى ئوتقا چوقۇنۇش ئوتى تۇغۇلدى. ھالبۇکى بۇ ھەرگىز ئۇنداق ئەمەس. ئاللاھ قۇرئاندا مۇنداق دەیدۇ: ئاللاھ ئاسمانلارنىڭ ۋە زېمىننىڭ نۇرىدۇر. تەڭرى نۇر ۋە یورۇقلۇق بەرگۈچىدۇر: بارلىق ئاسمانلار ۋە زېمىن. نۇر یەنە مۇنداق ئېنىقلىما بېرىلگەن: جىسىملارنى کۆرىدىغان ۋاسىتە. دېمەک ، نۇرنىڭ ئۆزىدە ئېنىقلىما یوق ، ئەمما ئۇنىڭ ئۈنۈمى ئېنىقلانغان. شۇڭلاشقا ، نۇر تەڭرىنىڭ جەۋھىرى بولۇپ ، ھەممە نەرسە ئۇنىڭ ئارقىلىق بارلىققا کېلىدۇ. جىسىملارغا دىققەت قىلساق ، ئۇلار نۇرغا باغلىق. دېمەک ، نۇر بىر ئاز ئۆچۈپ قالسا ، ھېچنىمە بولمایدۇ. توک مەنبەسىگە ئوخشاش: ئېتىلىدۇ. تەڭرىنىڭ ئىجادىیەتلىرىنىڭ ھەممىسى ماشىنىغا ئوخشایدىغان ۋە ئىتائەتچان ئىدى. دۇنیا جىمجىتلىققا تولدى. شۇڭلاشقا ، ھافىزنىڭ سۆزىدە: بۇ پادىشاھلىقتىکى ئوت ئوت کەتتى ، ئۇ ئادەم ئىدى. ئۇ کائىناتنىڭ جىمجىتلىقىنى بۇزدى ، ھەتتا تەڭرىنىڭ ئورنى بولغۇسى کەلدى. شۇڭلاشقا ، ئۇ خۇدانىڭ نۇرىنى ئۆچۈرمەکچى بولدى. بىراق ، خۇدا ئۇنىڭ کاللىسىنى ئازراق چۈشۈردى ، ئۇ ئوتقا ئایلاندى. ھەر بىر ئوت یاکى ھەر بىر نۇرنىڭ ئىککى قىسمى بولىدۇ: بىرى ئۇنىڭ فوکۇس نۇقتىسى ، ئۇ کۆیۈۋاتىدۇ ، یەنە بىرى ئۇنىڭ یورۇقى. خۇدانىڭ سۆزىدىکى نۇر بىلەن نۇر ئوخشاش یىلتىزدىن کەلگەن. شۇڭلاشقا دوزاخ ئوتى جەننەتکە (ئىنسانلارنىڭ یېقىلغۇسى) یورۇقلۇق ئاتا قىلىش ئۈچۈن کۆیۈپ ، ئۇلار مەۋجۇتلۇقنى تاپالایدۇ ۋە کۆرەلەیدۇ. یورۇقلۇق ۋە قاراڭغۇلۇق کۈرىشى ئەمەلىیەتتە ئىتتىپاقلىق. دېمەک ، یورۇقلۇق بولمىغان قاراڭغۇلۇق بار. شەیتان ئەمەلىیەتتە: خۇدانىڭ نۇرىنى ئۆچۈرۈپ ، قاراڭغۇلۇق ھۆکۈمرانلىق قىلماقچى. بۇ قۇرئاندا تىلغا ئېلىنغان. ھازىر کاپىرلار بۇنى ئۇرۇش دەپ چۈشەندۈردى: یورۇقلۇق ۋە قاراڭغۇلۇق ، یەنى ئۇلار ئایرىم ، باراۋەر ۋە قارمۇ قارشى دەپ تەسەۋۋۇر قىلدى. قۇرئان تەکىتلىگەندە: شەیتاننى خۇدا یاراتقان. ھەمدە ئۇ ئاتمىش مىڭ یىل خۇداغا دۇئا قىلدى. خۇدا ئۇنى ھالاک قىلمىدى. بەلکى ئۇ ئۆزىنى یىراقلاشتۇردى (لەنەت). دېمەک ، شەیتاننىڭ ئىسیانلىرى خۇدانىڭ بىلىمىدىن ئېشىپ کەتمىگەن. ئەگەر بىز زىددىیەتنى دېمەکچى بولساق ، شەیتان تەڭرىنىڭ دۈشمىنى ئەمەس ، ئۇ ئىنسانغا قارشى. دېمەک ، ئۇ ئادەمگە سەجدە قىلمىدى. ئەمما زوروئاستىرلىقلار یورۇقلۇق بىلەن قاراڭغۇلۇقنى سېلىشتۇرۇش ئارقىلىق ھەر ئىککىسىنى تەڭرى دەپ قارایدۇ. شۇڭلاشقا ، رىۋایەتلەر ئەمەلىیەتتىن ئۈستۈن تۇرىدۇ ، ھەقىقەت ئۈستىدە یالغان سۆزلەیدۇ. بۇ ئىشنىڭ ھەقىقىتى: خۇدا یەر یۈزىنىڭ (Nowruz) تۇغۇلغان کۈنىنى تەبرىکلەشکە بۇیرۇدى ، خۇدا بۇیرۇق قىلدى: ئادەم بالىلىرىنىڭ یۈزسىنى تەبرىکلەش (سېدا).